Amsterdam herenigd?

In een paar gemeenten in Nederland is een deel van de taken en bevoegdheden van de gemeenteraad of het college van B&W gedelegeerd aan deelraden of deelgemeenten. Onder andere in Amsterdam. Die bestaan echter niet meer sinds 19 maart 2014, de datum van de gemeenteraadsverkiezingen inderdaad. Dat is het gevolg van de ‘Wet afschaffing deelgemeenten'. Vooral voor woonbootbewoners een belangrijke ontwikkeling, zou je denken omdat veel beleid inderdaad zeer lokaal werd en wordt ontwikkeld. Elk stadsdeel kent eigen beleid, variërend van heel veel en gedetailleerd tot alleen op hoofdlijnen. Verandert er veel?

Amsterdam had niet veel zin om de deelraden en alles wat er bij hoort af te schaffen. Een oplossing was alras gevonden: bestuurscommissies.[1] Aan een bestuurscommissie kunnen allerlei bevoegdheden en taken worden overgedragen. Afhankelijk van de bevoegdheid wordt de taak gedelegeerd of gemandateerd. Het verschil is dat bij delegatie ook de verantwoordelijkheid voor het besluit bij de bestuurscommissie komt, en bij mandaat de verantwoordelijkheid bij (bijv.) het college van B&W blijft. Dit verschil blijkt bij het indienen van een bezwaarschrift. Als er sprake is van mandaat doe je dat bij B&W, want die zijn verantwoordelijk.

Er komen zeven territoriale bestuurscommissies (dezelfde als de bestaande stadsdelen). De commissieleden kiezen uit hun midden een dagelijks bestuur. Weinig nieuws. Toch wel. Omdat de bedoeling van de wet is dat er een bestuurslaag verdwijnt krijgen de bestuurscommissies aanzienlijk minder taken en bevoegdheden. En ook de gemeente Amsterdam zal zich bij de uitvoering van de wet daaraan moeten houden. Hoe kom je er achter wie wat doet? Bij de ‘Verordening op de bestuurscommissies 2013' waarin de wet is uitgewerkt, horen twee bijlagen: "takenlijst bestuurscommissies" en "bevoegdhedenregister bestuurscommissie". Daarin is de verdeling van taken en bevoegdheden geregeld en wordt per onderwerp aangegeven of de bevoegdheid wordt gedelegeerd dan wel gemandateerd. Een aardig zoekplaatje voor de besluitvorming waar vast nog wel eens wat mis zal gaan.

Om een voorbeeld te noemen. Vergunningen op grond van de Huisvestingswet worden door de bestuurscommissie verleend (delegatie). Maar als er in strijd met de vergunning wordt gehandeld, dan zal er gehandhaafd moeten worden, en die bevoegdheid zoals een last onder dwangsom, ligt weer bij het college van B&W. Ook op het terrein van bestemmingsplannen is er wel wat veranderd. De bestuurscommissie heeft de bevoegdheid tot het verlenen van een omgevingsvergunning. Maar voor een  projectafwijkingsbesluit[2] houdt het college de bevoegdheid.

Het wordt dus goed opletten geblazen, want het is hel vervelend als blijkt dat je bij het verkeerde loket was. Helemaal als dat bij de rechter pas naar voren komt.

Matthijs Vermaat

Woonbootmagazine april 2014